لابد برای شما هم اتفاق افتاده است که رفتار های تکراری یا واکنش های بی دلیل را در آدم های زیادی مشاهده کرده اید . کسی که بدون دلیل پای خود را تکان میدهد یا فردی که بیش از اندازه پلک میزند یا شخصی که با فصل ها بدون داشتن بیماری یا هرگونه مریضی سرفه میکند .  همه ی این رفتار ها  تیک نام دارند .

این وضعیت در برخی اوقات شامل کودک ها نیز میشود . براساس تحقیقات نشان داده است که 24 درصد از کودکان در مرحله های مختلف رشد دچار تیک هستند . اگر کودک شما نیز دچار رفتار های از این دسته بود که احتمال میدهید رفتار او نوعی تیک باشد در این متن با ما همراه باشید .

دکتر روحی ، روانپزشک کودکان و نوجوانان در این مورد میگوید :

تیک عبارتی است از حرکات و رفتار هایی غیر طبیعی یا ایجاد کردن صداهایی غیر ارادی که به صورت ناگهانی از فردی سر میزند و به صورت تکرار شده و سریع ولی بدون ریتم اتفاق می افتد. تیک ها حداقل به صورت گذرا در بسیاری از افراد از جمله کودکان دیده میشود و معمولا در آن زمان استرس ها نیز بیشتر میشوند و تمرکز افراد آن را حداقل برای زمانی کوتاه کاهش میدهد .

انواع تیک را بشناسید

تیک ها بر طبق عملی انجام میشوند که به دو دسته تقسیم میشود که هر یک دارای دو نوع ساده و مرکب است .

صوتی : تیک هایی که با صدا همراه است و نمونه های آسانی از این نوع تیک ها مانند : سرفه کردن و صاف کردن گلو است . از انواع مرکب این تیکها میتوانیم به تکرار کردن کلمه ها ، ناسزا گفتن و پژواک گویی اشاره کنیم .

حرکتی : همراه با رفتار و فعلی هستند مانند : پلک زدن ، شکلک در آوردن ، تنگ کردن چشم ها ، بالا انداختن شانه ها یا تکان دادن سرمان . این دسته از تیک ها در کودکان نیز دیده میشود . انواع مرکب آنها را میتوانیم شامل : برخی از حالت ها و حرکت های صورت ، پریدن ، لمس کردن و.. تیک های حرکتی مرکب به صورت کلی آهسته تر تکرار میشوند و امکان دارد که هدف دار تر از تیک های حرکتی ساده باشند .

توره چیست؟

ولی تیک هایی وجود دارند که براساس ماندگاری و زمانی که در رفتار فرد باقی میگذارند نیز به دو دسته گذرا و مزمن تقسیم میشوند . تیک های گذرا حداقل چهار هفته باقی میمانند و این به این معنی است که تکرار رفتار فرد در مدت زمانی کمتر از این زمان تیک به حساب نمی آیند . تیک های مزمن نیز بیشتر از 12 ماه و به دفعه ها و طی روز های سال ادامه پیدا میکند . تیک های مزمن بیشتر بین سن های 6 تا 12 سالگی دیده میشوند .

اجازه دهید تا آخرین تیک را برای شما توضیح بدهیم و در ادمه متن به دنبال علت آنها و درمان ها میرویم . نوع خاصی از تیک های مزمن وجود دارد که در آن افراد دچار تیک صوتی و حرکتی به صورت همزمان میشوند . این اختلال ها تورت یا توره نام گذاری شده اند .

علت تیک ها چیست ؟

علت تیک میتواند شامل مواردی که مربوط به سیستم های مغزی (ارگانیک) باشد که جنبه های ارثی در آنها بسیار مهم است و میتواند به دلایل روانشناختی (سایکولوژیک ) رخ دهد. برای تشخیص دادن علت ها و بررسی کردن دقیق آنها درباره ی تیک های مزمن لازم است که به روانپزشک کودک مراجعه کنید و با او مشورت کنید . ولی در هر صورت در همه ی تیک ها ، استرس و اضطراب باعث بیشتر شدن این علائم میشود .

چگونه درمان میشود ؟

تیک های گذرا : این دسته از تیک ها براساس علت ایجادشان میتوانند به صورت خود به خود از بین بروند یا به سمت اختلال تیک مزمن یا توره پیشرفت کنند . درباره ی درمان تیک های گذرا میتوانیم بگوییم در صورتی که خفیف باشد و اختلال در عملکرد فرد به وجود نیاورد درمانی لازم نیست . فقط به والدین و اطرافیان توصیه میکنیم که از توجه کردن زیاد به کودک و تیک های او و تذکر دادن پی در پی به کودک و تحقیر و سرزنش کودک جدا خودداری کنند .

تیک های مزمن: در مواردی که تیک مزمن یا تیک گذاری شدید باعث به وجود آمدن مشکلات متعددی برای فرد شود باید مغز و اعصاب کودکتان حتما مورد بررسی پزشک قرار بگیرد و بعد از آن رد علت های مغزی که به وسیله روانپزشک صورت میگیرد انجام شود .

توجه داشته باشید که تیک های مزمن را جدی بگیرید زیرا ممکن است این مشکل تا بزرگسالی کودکتان او را رها نکند و هرروز به مدت چند بار این تیک را تکرار کند و تا آخر عمر خود عذاب این تیک را داشته باشد .